اینترنت اشیا چیه و چه کاربردهایی داره ؟

مقدمه

اینترنت اشیا یا اصطلاحا IOT سیستمی از دستگاه های محاسباتی مرتبط، ماشین‌های مکانیکی و دیجیتالی، اشیاء، حیوانات یا افراده که دارای شناسه‌های منحصر به فرد (UIDs) و قابلیت انتقال داده‌ها از طریق شبکه اینترنتند، بدون اینکه نیازی به تعامل انسان با انسان یا انسان با کامپیوتر داشته باشن. برای یک شی در اینترنت اشیا میشه مثال­های مختلفی زد. برای مثال، یک شخص دارای ایمپلنت مانیتور قلب، یک حیوان اهلی با بیوتراشه ارسال­ کننده اطلاعات و یک خودرو مجهز به سنسورهای فشار باد لاستیک می­تونن یک شی در اینترنت اشیا باشن. به طور کلی، هر چیزی که در دنیای امروز وجود داره، چه طبیعی باشه و چه ساخته دست بشر، می­تونه یک شی در در اینترنت اشیا محسوب بشه، فقط کافیه که به اون شی یک آدرس پروتکل اینترنتی (IP) اختصاص داده بشه تا بتونه تبادل اطلاعات با واحدهای ارتباطی دیگه‌­رو داشته باشه. به طور فزآینده­‌ای، سازمان‌­ها و شرکت‌­ها در صنایع مختلف در حال استفاده از اینترنت اشیا برای کارآمدتر کردن عملکردشون، درک بهتر مشتری‌هاشون برای ارائه خدمات بیشتر، بهبود تصمیم گیری و افزایش ارزش کسب و کارن.

اینترنت اشیا چه طوری کار می­کنه؟

یک سیستم مبتنی بر اینترنت اشیا متشکل از دستگاه­‌های هوشمند تحت وبه که از سیستم­های تعبیه شده (Embedded Systems) مانند پردازنده‌­ها، سنسورها و سخت افزارهای ارتباطی برای جمع آوری، ارسال و انجام یک سری فرامین استفاده می­‌کنه. دستگاه‌­های مبتنی بر اینترنت اشیا داده­‌های اخذ شده توسط سنسورهارو جمع­‌آوری می­‌کنن و این اطلاعاتو با یک دروازه اینترنت اشیاء یا با سایر دستگاه‌های مرتبط به اشتراک می­‌ذارن. همچنین این داده­‌هارو می­تونن به یک سرور ابری جهت ذخیره‌­سازی و تحلیل ارسال کنن. در خیلی از موارد، این دستگاه­‌ها بر اساس اطلاعاتی که از همدیگه دریافت می­کنن، یک سری فرامین خاصو اجرا می­کنن. نکته مهم درباره دستگاه‌­های مبتنی بر اینترنت اشیا اینه که این دستگاه‌­ها باید بتونن بدون دخالت انسان کار خودشونو انجام بدن، اگرچه اشخاص می­تونن با این دستگاه‌­ها جهت تنظیم اونها، دسترسی به اطلاعات و اعمال دستورالعمل­ها به اونها کار کنن. بر حسب کارهایی که دستگاه‌­های مبتنی بر اینترنت اشیا می­تونن انجام بدن، این ادوات به پروتکل­‌های مختلف شبکه­‌ای، مخابرات و اینترنتی نیاز دارن. علاوه بر این، اینترنت اشیا می­تونه از هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین، برای سهولت و پویایی بیشتر فرآیندهای جمع آوری و آنالیز اطلاعات و انجام فرامین مختلف استفاده کنه.

چرا اینترنت اشیا این­‌روزا مهم شده؟

اینترنت اشیا به افراد کمک می­کنه تا هوشمندانه‌­تر زندگی کنند و به کسب و کار خودشون بپردازن. همچنین این سیستم­‌ها به افراد این قابلیتو میدن که از راه دور بتونن کنترل کامل منزل و وسایل موجود در اونو داشته باشن. اینترنت اشیا علاوه بر ارائه دستگاه‌­های هوشمند جهت کنترل از راه دور منزل، برای تجارت و کسب و کارها هم تجهیزات بسیار مفیدی داره. این تجهیزات می­تونن به صورت لحظه‌­ای عملکرد سیستم­‌ها و بخش­‌های مختلف یک کسب و کارو کنترل و اطلاعاتو از این بخش­‌ها جمع‌­آوری و در اختیار کارفرما بذارن. همچنین اگر این سیستم­‌ها به هوش مصنوعی هم مجهز باشن، می­تونن ­تحلیل­‌های مختلفی روی این اطلاعات انجام بدن و به کارفرما ارائه بدن. اینترنت اشیا شرکت­هارو قادر می­سازه تا فرآیندهای مختلفو به صورت اتوماتیک انجام بدن و هزینه مالی و زمان انجام این فرآیندهارو کاهش و انجام خدماتو مختلفو بهبود بدن.

مزایای اینترنت اشیا برای سازمان­ها و شرکت­های مختلف چیه؟

اینترنت اشیاء مزایای متعددی برای سازمان­‌ها و شرکت­‌های مختلف داره. برخی از این مزایا مربوط به صنعته و برخی در صنایع مختلف قابلیت اجرا داره. متداول‌ترین این مزیت­‌ها نظارت بر فرایندهای کلی کسب و کارها، بهبود تجربه مشتری، صرفه جویی در وقت و هزینه، افزایش بهره‌وری کارکنان، ادغام و تطبیق مدل‌­های کسب و کار، تصمیم‌­گیری بهتر در کسب و کارها و کسب درآمد بیشتره.  اینترنت اشیا شرکتهارو تشویق می­کنه تا در نحوه برخورد با مشاغل تجدید نظر کنند و به آنها ابزاری برای بهبود استراتژی‌های تجاری میده. به طور کلی، اینترنت اشیا در سازمان­‌ها و شرکت­‌های تولیدی، سیستم‌­های حمل و نقل شهری و بین شهری و استفاده از سنسورها بیشترین فراوانیو داره. با این حال، موارد استفاده از این تکنولوژی برای فرآیندهای کشاورزی، زیرساخت ها و صنایع اتوماسیون خانگی به شدت رونق پیدا کرده و خیلی از کسب و کارها درصدد ارائه محصولات و خدمات مبتنی بر اینترنت اشیا در این حوزه‌­ها هستند. به عنوان مثال، سیستم­های اینترنت اشیا در حوزه کشاورزی می­تونن اطلاعات مربوط به بارندگی، رطوبت ، دما و محتوای خاک و سایر عواملی که بر کشاورزی تاثیر میذاره رو اندازه‌­گیری، جمع­‌آوری و تحلیل کنند و همه این اطلاعاتو در اختیار کشاورز قرار بدن.

محدودیت­‌های در حال حاضر اینترنت اشیا

اینترنت اشیا اگرچه مزایای بسیاری در حوزه‌­های مختلف داره، اما هنوز به دلیل محدودیت­‌هایی نمیشه از این سیستم‌­ها به شکل مطلوبی استفاده کرد. اولین محدودیت بحث سرقت اطلاعات و نفوذ به سیستم‌­های اینترنت اشیا هستش. با افزایش تعداد دستگاه‌های متصل و به اشتراک گذاری اطلاعات بیشتر بین دستگاه‌ها، احتمال سرقت اطلاعات محرمانه توسط هکرها هم بیشتر میشه. دومین محدودیت، چالش‌­برانگیز بودن نظارت و کنترل سیستم­‌های مبتنی بر اینترنت اشیا هستش. ممکنه که شرکت‌ها مجبور به نظارت تعداد زیادی و شاید میلیونها دستگاه مبتنی بر اینترنت اشیا بشن که جمع‌­آوری و مدیریت داده‌­ها از همه این دستگاهها قطعا کاره مشکلیه. سومین محدودیت اینه که اگر اشکالی در سیستم وجود داشته باشه، احتمالا هر دستگاه متصل به سیستم اینترنت اشیا نتونه به خوبی وظیفه خودشو انجام بده. اما مهم‌­ترین محدودیت در حال حاضر سیستم‌­های اینترنت اشیا فقدان یک استاندارد و پروتکل یکپارچه برای این سیستم‌­ها است. از اونجا که هیچ استاندارد بین­‌المللی سازگاری برای اینترنت اشیاء وجود نداره، برقراری ارتباط بین دستگاه‌های سازندگان مختلف کاری دشوار، چالش‌­برانگیز و هزینه­‌برداریه.

نتیجه‌­گیری

اینترنت اشیا یکی از تکنولوژی­‌های نو ظهوره که آینده بسیار روشنی برای اون متصورن و خیلی از شرکت­‌ها و سازمان‌­ها در حال حاضر از این سیستم‌­ها استفاده یا درصدد توسعه و ارائه محصولات و خدماتی مبتنی بر اینترنت اشیا هستن. به عنوان یک تعریف کلی، یک سیستم مبتنی بر اینترنت اشیا یک سیستم هوشمند تحت وبه که از اجزای مختلفی مثل پردازنده‌­ها، سنسورها و سخت افزارهای ارتباطی برای جمع آوری، ارسال و انجام یک سری فرامین استفاده می­کنه. اینترنت اشیاء مزایای متعدد و مختلفی برای سازمان‌­ها، شرکت­‌ها و افراد مختلف داره. اشخاص مختلف می­تونن با کمک این سیستم‌­ها می­تونن از راه دور کنترل کامل منزل و وسایل موجود در اونو داشته باشن. همچنین، خیلی از کسب و کارها و سازمان­‌های مختلف می­تونن از این تکنولوژی جهت پیشبرد منافع و بهینه‌­سازی عملکردشون استفاده کنن. این تکنولوژی اگرچه مزیت­‌های مختلفی و گسترده‌­ای در حوزه‌­های مختلف داره، اما هنوز به دلیل محدودیت‌­هایی نمیشه از این سیستم‌­ها به شکل مطلوبی استفاده کرد که اصلی­‌ترینش فقدان یک استاندارد و پروتکل یکپارچه برای سیستم‌­های مبتنی بر اینترنت اشیا هستش. با این حال، با تحقیقاتی که در حال انجامه به نظر می­رسه که این محدودیت­ و سایر محدودیت­‌ها به زودی برای حوزه اینترنت اشیا حل و استفاده از این سیستم­‌ها به شکل راحت­‌تری امکان­‌پذیر بشه.

زیرنویس‌ها

IOT: Internet of things 

UIDs: Unique identifiers

IP: Internet Protocol

AI: Artificial Intelligence